De kracht van consequenties in 4 groepen

Onderstaand een overzicht met de 4 groepen met de kracht van consequenties. Een consequentie die die positief en zeker is en direct wordt gegeven, bijvoorbeeld een compliment, is krachtiger dan een positieve of negatieve consequentie die onzeker is en in de toekomst ligt. 

P= Positief
N= Negatief
D=Direct
T=Toekomstig (eng.F/Future)
Z=Zeker (eng.C/Certain)   
O=Onzeker (eng.U/Uncertain)

PIC/NIC

Positieve bekrachtiging is overal. Als je piano studeert en je drukt een toets in dan krijgt je meteen een auditieve bestraffing of beloning. Complimenten of financiële prikkels zijn niet nodig. Het onmiddellijke resultaat van de taak is voldoende voor zijn leerproces. Bekrachtiging als instrument voor prestaties in bedrijven werkt net zo. Het eenvoudig instrument heet de PIC/NIC-analyse.

Een PIC is een 'Positive-Immediate-Certain' gevolg van gedrag. Positief, onmiddellijk en zeker.

Een NIC is een 'Negative-Immediate-Certain' consequentie van gedrag. Daarnaast kan een gevolg ook Positive-Future-Uncertain zijn (PFU). Of Negative-Future-Certain (NFC). Afijn, u snapt het.

Een PIC/NIC-analyse helpt om gedrag beter te begrijpen. Neem roken. Roken heeft allerlei consequenties. Zo gaan veel rokers eerder dood, maar niet allemaal (Helmut Schmidt!). Negative-Future-Uncertain (NFU) dus voor de roker. Daarnaast krijgen rokers meteen een ontspannen gevoel van hun sigaret. Positive-Immediate-Certain (PIC). Onderzoek laat zien dat een kleine PIC of NIC een veel sterkere invloed heeft op ons gedrag dan een grote PFU of NFU. En dus is het moeilijk om te stoppen met roken. Tenzij je NIC's zou kunnen toevoegen. "Ik hoop eigenlijk dat er een dag komt dat ik het echt vies ga vinden," zei een verstokte roker deze week nog tegen me.

De PIC/NIC-analyse is handig voor de werkomgeving. Waarom dragen bouwvakkers liever geen helm? Waarom verliezen mensen zich in hun e-mail? Allemaal een kwestie van PIC's en NIC's. Een helm opzetten met warm weer is een NIC. Niet fijn. Een e-mailtje binnenhalen, lezen en beantwoorden is drie keer een PIC. Net zo verslavend als roken, bijna.