Gedragsanalyse
Het model dat centraal staat binnen de gedragsanalyse is het Antecedents-Behavior-Consequence (kortweg ABC) model.
Antecedent > Gedrag <-> Consequentie
Daarbij zijn er twee manieren te onderscheiden om gedrag te veranderen:
1. iets doen voordat het gedrag plaatsvindt: Antecedent
2. iets doen nadat het gedrag heeft plaatsgevonden: Consequenties Organisaties conditioneren
Antecedenten
Een antecedent gaat aan gedrag vooraf en lokt het uit. Een voorbeeld is een rood stoplicht dat de automobilist op de rem doet trappen. Antecedenten zijn krachtiger (effectiever in het uitlokken van het gedrag) naarmate zij beter consequenties van
bepaald gedrag voorspellen. De automobilist stopt voor het rode licht om negatieve consequenties (ongeval, boete), te vermijden.
Een ander voorbeeld is de leidinggevende die regelmatig complimenten geeft voor verbeterde prestaties. Voor een medewerker is dan het verschijnen op de werkplek van de leidinggevende een antecedent voor het krijgen van waardering.
De antecedent stimuleert het leveren van een betere prestatie omdat deze gekoppeld is aan een positieve consequentie voor het vertonen van dit gedrag.
Voorbeelden van antecedenten op het werk:
– Op het hek bij de fabrieksingang hangt een bord waarop staat: draag een helm in dit gebied. Het bord is een antecedent voor het opzetten van een helm;
– De vicepresident van het bedrijf organiseert een grootschalige kick-off bijeenkomst om iedereen te doordringen van de noodzaak van de organisatieverandering. De kick-off bijeenkomst is een antecedent voor de organisatieverandering;
– De agenda als planner voor werkzaamheden op een bepaalde dag. De agenda is een antecedent voor het op tijd uitvoeren van activiteiten.
Indien echter bovenstaande antecedenten niet door consequenties worden ondersteund, zullen zij aan kracht verliezen, een fenomeen dat we vaak tegenkomen.
Consequenties
Een consequentie is een gebeurtenis die volgt op gedrag en die de kans beïnvloedt dat het gedrag zich zal herhalen. Zolang de consequenties niet duidelijk zijn, heeft een antecedent geen of slechts een tijdelijk effect. Er zijn 4 verschillende soorten consequenties die ook wel de 4 beinvloedingsfactoren van gedrag worden genoemd, negeren, straffen, dwingen en belonen.